Yardım Nafakası Talebi Hakkında Bilgiler *2023

Yazımızda Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen nafaka türlerinden bir tanesi olan yardım nafakasını ele aldık. Yardım nafakası boşanma davasından bağımsız olarak yoksulluğa düşen kişi tarafından yakın akrabalardan istenen bir nafaka türüdür. Boşanma davası ile boşanılan eşten istenen yoksulluk nafakası hakkında ise ilgili yazımızı okuyabilirsiniz: https://hukukmakalem.com/yoksulluk-nafakasi/

Yardım Nafakası Nedir?

Yardım nafakası yoksulluğa düşen kişinin alt soy, üst soy ya da kardeşlerinden talep edebileceği bir nafaka türüdür. Türk Medeni Kanunu’nun 364 ve devamı maddelerinden kaynaklanan bu nafaka yükümlülüğü refah içerisinde olan kişilere yakın akrabaları lehine bir maddi yardım sorumluluğu yüklemektedir.

Üst soy kişinin anne, baba, dede ve anneanne gibi kendi üzerinde bulunan akrabalarını, alt soy ise çocuk, evlatlık, torun gibi kendi altında bulunan akrabalarını ifade ederken kardeş ise anne veya baba bir kardeşleri kapsamaktadır. Bu kişiler Kanun tarafından yardım nafakası isteyebilecek akrabalar olarak kabul edilmektedir.

Yardım nafakası yoksulluk içerisinde olan kişiye bakmakla yükümlü olan resmi veya kamuya yararlı kurumlar tarafından da talep edilebilir. Örneğin yaşlı bakım evinde kalmakta olan bir kimse için kurum varsa bu kişinin refah içinde olan evlatlarına yardım nafakası talepli dava açabilirler.

Konuyla ilgili Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Başkanı Sayın Ömer Uğur Gençcan’ın açıklamalarını aşağıdaki videodan izlemenizi tavsiye ederiz:

Dava Hangi Mahkemede Açılır?

Yardım nafakası davası taraflardan bir tanesinin yerleşim yerindeki aile mahkemesinde açılır. Mahkeme tarafların ekonomik ve sosyal durumlarını araştırır, malvarlıkları hakkında bilgi almak için ilgili kurumlara müzekkere yazar. Yapılan araştırma neticesinde talepte bulunanın gerçekten de nafakaya muhtaç durumda olduğunu, kendisinden nafaka talep edilen akrabanın ise nafaka ödeyebilecek konumda olduğunu yani kanunun ifadesi ile refah içerisinde yaşadığını tespit etmesi halinde uygun bir nafaka ödenmesine karar verir.

Eğer bulunan yerde aile mahkemesi yoksa asliye hukuk mahkemesi aile mahkemesi sıfatı ile bu davaya bakmakla görevlidir. Dolayısıyla bu durumda dava asliye hukuk mahkemesine açılacaktır.

Yardım Nafakası Şartları Nelerdir?

Yardım nafakası şartları kanundaki düzenleme içerisinde yer almaktadır. Bu düzenleme metninden hareketle yardım nafakasının şartlarından birinin yardım edilecek akrabanın yardım edilmediği takdirde yoksulluğa düşecek olmasıdır. Bu yardım talep edenin ekonomik durumunun mahkemece araştırılması ile tespit edilebilir.

Eğer nafaka talep edilen kişi kardeş ise nafaka ödeyecek kardeşin kanunun ifadesi ile refah içerisinde olması şartı aranmıştır. Refah kelimesinden ne anlaşılması gerektiği ve bunun ne kadarlık bir malvarlığına tekabül edeceği durumun özelliklerine göre mahkemece takdir edilecektir.

Talep edilecek nafaka talep edenin geçinmesi için gerekli ve ödeme yükümlüsünün de mali gücü ile orantılı olmalıdır. Nafaka yükümlüsünün mali gücü arttıkça ödeyebileceği nafakanın miktarı da o nispette artabilir, ancak buradaki diğer ölçü geçim için gerekli olan miktarın aşılmaması, nafaka talep eden için bir zenginlik aracına dönüşmemesidir.

Yardın Nafakasının Kaldırılması

Mahkeme nafaka miktarını tarafların ekonomik durumlarına göre belirler. Nafakanın ileriki yıllarda ne şekilde artacağı veya azalacağı da hüküm kurarken mahkeme tarafından belirlenebilir. İlk karar verilirken mahkemece ileriye dönük böyle bir karar verilmediyse ileriki süreçte taraflarca yardım nafakasının kaldırılması ya da değiştirilmesi talepli dava açılabilir.

Taraflar ileriki aşamada nafaka ödenmesini gerektirecek sebebin ortadan kalktığı gerekçesiyle nafakanın kaldırılması için dava açabilecekleri gibi yine şartların değiştiğinden bahisle nafakanın arttırılması veya azaltılması talepli dava da açabilirler.

Böyle bir durumda mahkemece taraflar hakkında yeniden ekonomik durum araştırması yapar. Elde edilen verilerden tarafların ekonomik durumunda değişiklik olduğu tespit edilirse mahkemece yeni oluşan duruma uygun bir karar verir.

Yardım Nafakası Dilekçe Örneği

Yardım nafakası talepli davalar yukarıda anılan mahkemede açılmaktadır. Dava bu talebe ilişkin hazırlanmış bir dava dilekçesi ile birlikte açılır. Bu dilekçede giriş kısmında mahkemeye hitap ve devamında taraflara ve davanın konusuna ilişkin bilgilerden sonra, talep edenin mevcut ekonomik durumu ile nafaka talep edilen yardım yükümlüsü olan akrabanın mali durumu hakkında bilgilere yer verilebilir.

Dilekçede somut olarak talep edilen nafakanın miktarı da belirtilmelidir. Bu miktar aşılmamak kaydıyla mahkeme talep kadar veya aşağısında bir miktarı tarafların ekonomik durumlarıyla orantılı olacak şekilde hüküm altına alır. Yardım nafakası dilekçe örneği sitemizde yer almamakta birlikte bu konuda hukuki destek ve avukatlık hizmeti almak istiyorsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz.