Ceza Hukuku

Tekerrür Nedir ve Mükerrirlere Özgü Ne Demek

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 58. maddesinde tekerrür hükümleri düzenlenmiştir. Peki tekerrür nedir ve mükerrirlere özgü ne demek sorularına cevap vermek gerekirse; ceza sistemimizde failin belirli şartlar dahilinde ve belirlenen süreler içerisinde birden fazla suç işlemesine tekerrür bu tür durumlara ilişkin düzenlenen özel hükümlere de mükerrirlere özgü hükümler denilmektedir. Yazımızda tekerrür kavramını ve şartlarını ele alacağız.

Öncelikle Türk Ceza Kanunu’ndaki tekerrür düzenlemesine göz atalım:
Madde 58- (1) Önceden işlenen suçtan dolayı verilen hüküm kesinleştikten sonra yeni bir suçun işlenmesi halinde, tekerrür hükümleri uygulanır. Bunun için cezanın infaz edilmiş olması gerekmez.
(2) Tekerrür hükümleri, önceden işlenen suçtan dolayı;
a) Beş yıldan fazla süreyle hapis cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren beş yıl,
b) Beş yıl veya daha az süreli hapis ya da adlî para cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl,
Geçtikten sonra işlenen suçlar dolayısıyla uygulanmaz.
(3) Tekerrür halinde, sonraki suça ilişkin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis cezası ile adlî para cezası öngörülmüşse, hapis cezasına hükmolunur.
(4) Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar ve sırf askerî suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmaz. Kasten öldürme, kasten yaralama, yağma, dolandırıcılık, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti ile parada veya kıymetli damgada sahtecilik suçları hariç olmak üzere; yabancı ülke mahkemelerinden verilen hükümler tekerrüre esas olmaz.
(5) Fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişilerin işlediği suçlar dolayısıyla tekerrür hükümleri uygulanmaz.
(6) Tekerrür halinde hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrıca, mükerrir hakkında cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.
(7) Mahkûmiyet kararında, hükümlü hakkında mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacağı belirtilir.
(8) Mükerrirlerin mahkûm olduğu cezanın infazı ile denetimli serbestlik tedbirinin uygulanması, kanunda gösterilen şekilde yapılır.
(9) Mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kişi veya örgüt mensubu suçlu hakkında da uygulanmasına hükmedilir.

Tekerrür Nedir

Tekerrür kelime olarak tekrar etmeyi ifade etmekle birlikte ceza hukukumuzda failin birden fazla suç işlemesi anlamına gelmektedir. Kanunun tekerrür hükümlerini düzenlemesinin amacı failin suç işlemeyi tekrarlamasının önüne geçmek, suçun tekrarı halinde ise faile uygulanacak cezanın ve infazının tatbikini daha ağır şartlara bağlamaktadır.

Çeşitli ceza sistemlerinde tekerrürün şartları farklı şekillerde düzenlenmektedir. Türk ceza hukuku sisteminde ise tekerrür aşağıda açıklayacağımız şartlar dahilinde kabul edilmiş bulunmaktadır. Burada öne çıkan en önemli özellik tekerrür bakımından aynı suçun işlenmesinin şart olmamasıdır. Örneğin kasten işlenmiş olan iki farklı suçun işlenmiş olması da tekerrür kapsamında kabul edilmektedir. Ancak kasten işlenen suçlarla taksirle işlenen suçlar kendi aralarında tekerrüre esas olmamaktadır.

Tekerrür Şartları Nelerdir

Bir hükümlünün suçta tekerrür ettiğini kabul edebilmek için ilk suça ilişkin cezanın kesinleşmesinden itibaren kanunda belirlenen süreler içerisinde yeniden suç işlemiş olması şartı aranmaktadır. İlk suça ilişkin yargılama henüz kesinleşmemiş iken yani ilk derece mahkemesi veya üst mahkemelerde yargılama devam ediyor iken işlenen ikinci suç tekerrür kapsamında değerlendirilmez.

Kanun ikinci suçun işlenmesi için aradığı süre de ilk suçun 5 yıldan fazla süreyle hapis cezasına mahkumiyet ile sonuçlanması halinde 5 yıl, 5 yıl veya daha az süreli hapis cezası veya adli para cezası ile sonuçlanması halinde 3 yıldır. Bu süreler ilk suça ilişkin cezanın kesinleşmesi ile başlamakta, cezanın infazına başlanmış olması şartı aranmamaktadır.

Eğer kişi suç işlerken 18 yaşından küçük ise bu suç tekerrür düzenlemesi kapsamında değerlendirilemez ve tekerrüre esas olamaz. Yine kanunda yer alan düzenlemeye her iki suç birbirinden farklı suçlar olabilir ancak kasıtlı suçlarla taksirli suçlar, sırf askeri suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanamamaktadır.

Genel hatlarıyla tekerrür düzenlemesi bu şekilde olmakla birlikte daha iyi anlaşılabilmesi bakımından konuyu bir örnekle açıklayalım: Fail 01.01.2013 tarihinde nitelikli mala zarar verme suçu işliyor ve 2 yıl hapis cezası ile cezalandırılıyor. Mahkeme hükmü 01.01.2014 tarihinde Yargıtay tarafından onanarak kesinleşiyor. Fail 01.01.2016 tarihinde (yani kanunun aradığı 3 yıllık süre içerisinde) kasten yaralama suçu işliyor. Verilen bu örnekte tekerrür meydana gelmiştir ve fail hakkında mükerrirlere özgü kanun hükümleri tatbik edilecektir.

Tekerrür Sonuçları Nelerdir

Tekerrür halinde suça ilişkin ceza mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmektedir. Bunun önemli bir sonucu koşullu salıverilme koşullarında kendisini göstermektedir. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun‘un mükerrirlere özgü infaz rejimi düzenlemesinin yer aldığı 108. maddesine göre tekerrür halinde hükümlü cezasının üçte ikisini değil dörtte üçünü infaz kurumunda iyi halli olarak geçirmesi halinde koşullu salıverilme düzenlemesinden faydalanabilecektir. Eğer tekerrür hükümleri ikinci defa uygulanmış sa hükümlü artık koşullu salıverilme düzenlemesinde yararlanamamaktadır.

Hakim, tekerrürün gerçekleşmesi halinde cezanın infazından sonra uygulanmak üzere denetimli serbestlik hükümlerinin en az 1 yıl süreyle tatbik edilmesine karar verir. Bu denetim süresi duruma göre 5 yıla kadar uzatılabilmektedir. Hakim bu süreçte hükümlüye bir takım yükümlülükler yükleyebilir. Bu yükümlülüklere uyulmaması halinde 15 ilâ 3 ay arası zorlama hapsi tatbik edilebilmektedir.

Ceza kanunlarımızda bazı suçlar için hapis cezası ile adli para cezası seçimlik olarak düzenlenmiş ve duruma göre hakime bunlardan birini tercih edebilme takdir yetkisi tanımıştır. Tekerrür halinde ikinci suça ilişkin bu türden bir alternatif cezai düzenleme söz konusu ise hakim tekerrür sebebiyle hapis cezasını seçmek mecburiyetindedir.

İlgili Makaleler

10 Yorum

  1. merhaba
    daha önce kasıtlı bir suçtan 1 yıl 3 ay ceza aldım ve hakkımda HAGB kararı verildi, denetim süresi içinde bir suça karıştum şu an ağır cezada bir dosyam daha bulunmakta avukatım 1 yıl altında ceza alabileceğimi öngörüyor. Bu durum da denetimli serbestlikten faydalanabiliyor muyum, cezamın yatarı olur mu mükerrer suç kapsamına girer mi?

    1. ikinci suç kasten işlenmiş bir suç ise ilk aldığınız cezadaki hagb kalkar yani ilk aldığınız ceza da infaz edilir.

    2. Merhabalar efendim ; diplomasız diş Kliniği açtığım iddiasıyla 3 yıl ceza aldım.Kararda 2013 yılında karıştığım bir olaydan dolayı aldığım ceza tekerrür-mükerrer olarak karşıma çıktı.Son aldığım cezanın üzerine ne kadar süre eklenir ? Teşekkürler

  2. Mrb eşim şu an cezaevinde cezası 4 yıl 31 ay 94 gün ve mükerrürlü yatıyor ve cezada 5275 S.K. 108/1-c Md. -1/4 maddesi uygulanmış bunun yatarı nedir çok acil şimdiden teşekkür ederim

  3. merhabalar ben 06.11.2015 mala zarar verme ve hırsızılık sucundan 4yıl ay ve 3 ay 10 gun ceza aldım ve ceza aldım 3 ay kadarceza evınde kaldım sartlı tahlıye oldum ve suan denetimliserbeslıkten faydalanıyorum ama 30.10.2015 tarihli aynı suctan mahkeme acılmıstı sauan onun cezası geldı nasıl infaz edilir tekerur olurmu acıl bılgı verirseniz sevinirim

  4. 1sene 5 ay 15 gün hapis cezası aldım özgü mükerrür diyor cezayı yatacak mıyım yoksa denetim mi görecem

  5. Benim mahkemem vardi hakime hnm bnm gecmisteki suclarima bakarak 2.kez tekerrur var diyerek den bana 1 s3ne 5 ay 15 gun hapis cezasi verdi bmm yatarim varmi

  6. Bana bir yardım 2006 yılı hürriyetten alıkoyma sucundan 3yıl 4ay alıp 2016 da 9 ay yatıp bitirdim . haziran 2017 de alkollu araç kullanmaktan 3 ay ceza alıp 1500 tl ödedim . 2019 da trafik tehilkeye sokma 5 ay görev yaptırmama 6 ay20 gün ve hakaretten 1 yıl 3 ay 13 gün toplam 27 ay 3 gün ceza aldım . 1.mükerrirlere özgü rejime göre cezalandırıp denetime cıkmasına yazıyor . 2/3 mü 3/4 mü yatarı hesaplanır ? Denetim 2 yıla çıkartılırsa girdi çıktımı yaparım ?

  7. Merhaba . avukat bey.Bende 2017 yılında tek taraflı olarak motosiklet kazası yaptım . Ölü yok mala zarar yok . tamamen kendi m ile ilgili. Alkol veya uyuşturucu madde etkisi altındayken araç kullanma hakkımda kamu davası açılmışti.Alkolden 2.87 promil alkol ile ehliyet aldindi mahkeme oldu ve 4 ay 5 gün hapis cezası verildi ve 5 yıl ertelendi. Ama 5 yıl içinde 2019 haziran ayında yine ikinci defa evin önünde alkollü yatarken komşular görüp polis çağırıp gelmişler 2.57 promil alkol ile ehliyet iki yıl alındı. Bu olayda da ölü yok mala zarar yok. Kendim ile ilgili. Bu sefer trafigi tehlikeye sokma suçundan ikinci mahkeme olacak 14 Ocak ta. Şimdi sorularım olacak.
    İlk olaydaki 2017 yılında hagb dosyam tekrar açıklacak ve ben 4 ay 5 gün hapis cezası açıklamak … Bu hapis cezam erteleme ve ya para cezasına çevrilir mi yoksa hapis cezası yatar mıyım?
    İkinci olaydaki mahkeme ne cezası alırım? Hapis cezası mi alırım? Para cezası mi alırım? Yoksa hapis cezası + para cezası alırım? Birde tekerrür hükümleri uygulanır mı? Evet gelen tebligatta yazmıyor….

  8. Merhabalar ben su an uyusturucu ıcıcılıgınden 6 tane dosyam vardı. Ilkını 3/2 yatıyorum gerı kalan bes tanesı 4/3 olarak ınfaz edıyorum.Sımdı bu cıkan ınfaz ındırımden yararlanıyorum yalnız 4/3 olan dosyalarım 3/2 yemı cekılecek yoksa 2/1 mı ?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir