Kartel Faizi Davası ve Rekabet İhlali Yapan 12 Banka
Rekabet kurumu 2013 yılında yaptığı bir soruşturma neticesinde aşağıda zikredilen 12 bankanın yine aşağıda zikredilen süreler arasında kartel uygulaması gerçekleştirdiğini tespit ederek ilgili bankalara idari para cezası uyguladı. Böylece bu süreçte bankalardan kredi kullanan kişilere de kartel faizi nedeniyle uğradıkları zararları tazmin etme fırsatı doğdu. Ayrıntılarını yazımızda bulabilirsiniz.
Kartel Faizi Nedir ?
Kartel faizi, 12 adet bankanın bir araya gelerek rekabet hukukuna aykırı bir şekilde mevduat, kredi ve kredi kartı işlemlerinde uygulanacak faiz oranlarını arttırması anlamına geliyor. Tarih olarak 21.08.2007 ilâ 22.09.2011 arasını kapsayan bu süreçte ilgili 12 bankanın ortak aldıkları kararla müşterilerine uygulayacakları faiz oranlarını arttırmak suretiyle rekabet hukukunu ihlal ettikleri Rekabet Kurumu ve Danıştay kararı ile tespit edildi.
1. Akbank, 2. Garanti Bankası, 3. Halk Bankası, 4. Vakıflar Bankası, 5. Yapı ve Kredi Bankası, 6. Ziraat Bankası, 7. Denizbank, 8. Finans Bank, 9. HSBC Bank, 10. ING Bank, 11. Türk Ekonomi Bankası, 12. İş Bankası
Kartel Faizi Uygulamasının Tespit Edildiği Yasal Süreç
Kartel uygulaması ile ilgili 12 bankanın 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. maddesini ihlal ettikleri Rekabet Kurumu tarafından tespit ve ilan edildi.
“Kurum bu kararında 12 banka açısından rekabet hukuku ihlalinin gerçekleşmiş olduğunu tespit etmiş ve bankalara yıllık gayri safi gelirleri üzerinden değişik oranlarda idari para cezası uygulamıştır.”
Rekabet Kurulu’nun ilgili kararına karşı açılan iptal davasında Ankara 2. İdare Mahkemesi 25.12.2014 tarih ve 2014/119 E., 2014/1580 K. sayılı kararıyla kararın hukuka uygun olduğundan bahisle davanın reddine karar vermiştir. Kararın temyizi üzerine inceleme yapan Danıştay 13. Dairesi ise 16.12.2015 tarih, 2015/2445 E., 2015/4605 K. sayılı kararıyla temyiz isteminin reddiyle ilk derecem mahkemesi kararının onanmasına hükmederek Rekabet Kurumu kararının hukuka uygun olduğunu ortaya koymuştur.
Ne Kadar Tazminat Alınabilir
Rekabet Kurulu kararında yapılan tespitlere göre konut kredilerin 15 baz puanlık (yani 0,15 faiz oranı farkı anlamına geliyor), ihtiyaç kredilerin 10 baz puanlık ve taşıt kredilerinde de 5 ilâ 20 baz puanlık faiz artırımı yapıldığı belirtiliyor.
Açacağınız davada mahkeme yapılan kartel uygulaması sonucu faiz artırımı sebebiyle ne kadarlık zarara uğradığınızı uzman bilirkişi vasıtasıyla tespit edecektir. Bu nedenle tazminat miktarı bilirkişi raporuna göre belirleneceğinden dava belirsiz alacak davası şeklinde açılabilecektir.
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun‘un 58. maddesi bu tür durumlarda 3 kat tazminat uygulanması gerektiğini hüküm altına aldığından, açılacak davalarda mahkemelerin uğranılan zararın 3 katı oranında tazminata hükmetmesi gerekmektedir.
ÖRNEK BİR HESAPLAMA YAPMAK GEREKİRSE
- Yukarıda sayılan 12 bankadan 21.08.2007 ilâ 22.09.2011 tarihleri arasında aldığınız 100.000 TL‘lik konut kredisi olduğu varsayalım:
- Olması gereken faiz oranı % 1 ise ödemeniz gereken faiz miktarı 72.165 TL
- 15 baz puan artışı ile oran %1,15 ve neticede ödediğiniz faiz miktarı 84.879 TL
- 120 ay vadeli 100.000 TL lik konut kredisinde 12.714 TL’lik bir fazla faiz ödemesi söz konusudur.
- Rekabet Kanunu 58 maddesinde yer alan 3 kat tazminat hükmü nedeniyle mahkemenin 3×12.714=38.142 TL tazminata hükmetmesi gerekir.
- Özetle 12 ay vadeli 100.000 TL’lik konut kredisinde mahkemenin hüküm altına alması gereken tazminat miktarı 38.142 TL’dir.
Davada Görevli Mahkeme ve Zamanaşımı
Davanın açılacağı mahkeme kredinin hangi amaçlarla çekildiğine göre değişmektedir. Kamu kurumlarının çektikleri kamusal kredilerde görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Eğer ticari amaçlarla çekilen bir ticari kredi söz konusu ise görevli mahkeme ticaret mahkemesidir. Ticari amaçlı olmayan tüketici kredisi, taşıt kredisi, konut kredisi gibi kredilerde ise görevli mahkeme tüketici mahkemesidir.
Tüketici mahkemesinin göreviyle ilgili olarak kredinin miktarı da önem arz etmektedir. Eğer talep edilebilen miktar tüketici hakem heyeti sınırları altında kalıyorsa tüketici mahkemelerine değil tüketici hakem heyetlerine başvurmak gerekmektedir. 2018 yılı itibariyle sınır İl Tüketici Hakem Heyetleri bakımından 6.860,00 TL, İlçe Tüketici Hakem Heyetleri bakımından 4.570,00 TL’dir.
Zamanaşımı
Kartel faizi nedeniyle açılacak tazminat davalarında zamanaşımı süresi ise sözleşmeler bakımından genel dava zamanaşımı süresi olan 10 yıllık zamanaşımı süresidir. Yani örneğin 2010 yılında çekilen bir kredi için dava zamanaşımı süresi 2020’de dolacağından bu tarihe kadar davanın açılması gerekmektedir.
Yapı kredi bankasından 29.01.2009 tarihinde 50.000 TL ve 120 ay vadeli konut kredisi çektim. Aylık taksit olarak 900,93 TL’ nı 9 ay boyunca ödedim. 17.11.2009 tarihinde borcumu yeniden yapılandırdım ve aylık taksitim 739,52 TL’ na düştü. Ben yapılandırma yaptığımdan dolayı dava açma hakkımın olup olamadığını öğrenmek istiyorum. Yardımlarınızdan dolayı şimdiden teşekkür ederim.
Merhaba,bu konuda ki açılmış emsal dava sonuçlandımı?şubat ayında istinaf mahkemesinde idi?
Aman kardeşim milleti gaza getirdiler. ben de 90.000 TL konut kredisini çektim. 1.06 faiz le 120 ay taksit ödedim. Dava açtım. Dosyam Bilirkişiye gönderildi. Bilirkişi zarar yoktur raporu verdi. Tüketici Mahkemesinde bilirkişi raporuna uyarak davayı kaybettim. Ankara İstinafa temyiz ettim. sonuç Mahkemenin kararı doğrudur dedi ve tamamen davam bitti. Milleti gaza getirmesinler yazık. Kartel Davasında ilgili siteyi açtığımızda belki onlarca yorum yapılmış.
merhaba sonuca üzüldüm. hangi yıl hangi bankadan çekmiştiniz? davayı kendinizmi açtınız avukatmı tuttunuz? ne kadar masraf yaptınız?
bilal eroğlu aynı şey benimde başıma geldi davayı kaybettim üstelik karşıtarafa birde vekalet ücreti verdim.
Sonuç şu olacak vatandaş olarak avucumuzu yalayacağız. Muz cumhuriyeti çok yaşa…
Üstad Nisan 2008 de kredi çektim. Normal şartlarda zamanaşımı girdi. Bugün bazı sitelerde kararın aralik 2015 de kesinleştiği için 1+2 yıl olup 2018 zaman adımıdır yazıyordu. (Araslar hukuk sayfasında). Zaman aşımı konusunda net bir bilgi vermenizi rica ederim. Şayet süre kaldıysa acilen dava acmam lazim
Bende ev kredisi çektim.kartel fazisi mügdurumuyum. Napmam gerektiğini bilmiyorum