Sosyal ağ sağlayıcı, sosyal etkileşim amacıyla kullanıcıların internet ortamında metin, görüntü, ses, konum gibi verileri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkân sağlayan gerçek veya tüzel kişileri ifade eder.
Facebook, Twitter gibi günlük ziyaretçi sayısı Bir milyon üzerinde olan sosyal ağ platformları bu kapsamda sosyal ağ sağlayıcı olarak kabul edilecek ve kanunun getirdiği yükümlülükleri yerine getirmekle mükellef hale geleceklerdir. İlgili yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde sosyal ağın bant genişliğinin daraltılması ve Yüz Bin Türk Lirasından Beş Milyon Türk Lirasına kadar değişen çeşitli idari para cezasının uygulanması kararlaştırılmaktadır.
5651 sayılı Kanun’da Sosyal Ağ Sağlayıcı
Henüz teklif aşamasında olan yasa değişikliğine göre 5651 Sayılı Kanun’a Sosyal Ağ Sağlayıcı kavramının dahil edilmesi ve bununla ilgili olarak Ek 3. maddenin yürürlüğe konulması düşünülmektedir. Bu düzenlemeye göre Türkiye’den erişimi günlük 1 milyonun üzerinde olan sosyal ağ sağlayıcılarının Türkiye’de adli ve idari mercilerin muhatap olacağı bir temsilci istihdam ederek, bu temsilcilerin bilgilerini sitelerinde yayınlamaları gerektiği bildirilmektedir. Bu temsilci aynı zamanda kişilerin 5651 sayılı kanun kapsamındaki başvurularını da karşılamakla görevli olacak; bu hükme uymayan sosyal ağ sağlayıcısının bant genişliğinin daraltılması için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından Sulh Ceza Hakimleri’ne başvurulabilecek.
5651 sayılı Kanun’un 9 ve 9/A maddeleri uyarınca özel hayatın gizliliği ve kişilik haklarının ihlali sebebiyle kişilerin sosyal ağ sağlayıcısına yapacağı başvuruların gereğinin 72 saat içerisinde yerine getirilmesi zorunluluğu da kanun teklifi ile öngörülmekte. Ayrıca kanun kapsamına giren ağ sağlayıcılarının Türkiye’deki kişilerin kişisel verilerini Türkiye’deki veritabanlarında barındırma şartı da değişiklik metnine eklenmiş durumda. Kanun getirdiği düzenlemelere uymayan ağ sağlayıcılarına Yüz Bin Türk lirasından Beş Milyon Türk lirasına kadar değişen para cezaları öngörülmekte.
“EK MADDE 4- (1) Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, Kurum, Birlik, adli veya idari makamlarca gönderilecek tebligat, bildirim veya taleplerin gereğinin yerine getirilmesi ve kişiler tarafından bu Kanun kapsamında yapılacak başvuruların cevaplandırılması için yetkili en az bir kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirlemek ve bu kişinin kimlik ve iletişim bilgilerini Kuruma bildirmekle yükümlüdür. Sosyal ağ sağlayıcı bu kişinin iletişim bilgilerine kolayca görülebilecek ve doğrudan erişilebilir bir şekilde internet sitesinde yer verir.
(2) Birinci fıkrada düzenlenen temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya, Kurum tarafından bildirimde bulunulur. Bildirimden itibaren otuz gün içerisinde temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde elli oranında daraltılması için Kurum tarafından sulh ceza hâkimliğine başvurulabilir.
Bu kararın uygulanmasından itibaren otuz gün içerisinde söz konusu temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde doksanbeş oranında daraltılması için Kurum tarafından sulh ceza hâkimliğine başvurulabilir. Hâkim tarafından verilen kararlar erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere Kuruma gönderilir. Kararların gereği, bildirimden itibaren derhâl ve en geç dört saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilir. Temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünün yerine getirilmesi halinde karar kendiliğinden hükümsüz kalır.
(3) Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, bu Kanunun 9 ve 9/A maddeleri kapsamındaki içeriklere yönelik olarak kişiler tarafından yapılacak başvurulara, başvurudan itibaren en geç 72 saat içinde cevap vermekle yükümlüdür.
(4) Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, kendisine bildirilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasına ve üçüncü fıkra kapsamındaki başvurulara ilişkin istatistiksel ve kategorik bilgileri içeren raporları üç aylık dönemlerle Kuruma bildirir.
(5) Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırmakla yükümlüdür.
(6) Bu maddenin üçüncü fıkrasındaki yükümlülüğü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya yüz bin Türk lirasından bir milyon Türk lirasına kadar, dördüncü veya beşinci fıkrasındaki yükümlülüğü yerine getirmeyen ağ sağlayıcıya, bir milyon Türk lirasından beş milyon Türk lirasına kadar Başkan tarafından idari para cezası uygulanır.
(7) Hukuka aykırılığı hâkim veya mahkeme kararı ile tespit edilen içeriğin sosyal ağ sağlayıcıya bildirilmesi durumunda, bildirime rağmen 24 saat içinde içeriği çıkarmayan veya içeriğe erişimi engellemeyen ağ sağlayıcı, doğan zararların tazmin edilmesinden sorumludur.
(8) Bu maddenin uygulanmasında ağ sağlayıcının yükümlülükleri, içerik veya yer sağlayıcısı olmasından doğan sorumluluk ve yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.
(9) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından düzenlenir.”
